Amaç: Vitamin D reseptörünün ve Vitamin D’yi aktive eden enzimlerin kemik ve mineral metabolizması
ile ilgili hücrelerin yanısıra birçok hücrede varlığının keşfi ile Vitamin D’nin klasik olmayan etkileri
gündeme gelmiştir. Çalışmalarda, diyabetli bireylerin 25(OH) vitamin D konsantrasyonlarının sağlıklı
kontrollerden anlamlı derecede düşük olduğu, vitamin D eksikliğinin diyabet için yüksek risk
oluşturduğu belirtilmiştir. Glukoz değerlerinin diyabet tanı kriterlerinin altında olduğu fakat normal
değerlerin üzerinde olduğu durumları tanımlayan prediyabetin yüksek oranda diyabete dönüşüm
göstermesi klinik açıdan önemlidir. Bu çalışmada prediyabetik hastalarda vitamin D düzeyi araştırıldı.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvuran ve Oral Glukoz
Tolerans Testi (OGTT) istenen 24-65 yaş aralığında 103 hasta dâhil edildi. Bireylerin açlık kan glukoz
(AKŞ), 2.saat glukoz, insülin, HbA1c ve 25(OH)D vitamin düzeyleri ölçüldü.
Bulgular: Bozulmuş açlık glisemisi (IFG) ve bozulmuş glikoz toleransı (IGT) ile bozulmuş açlık
glisemisinin birlikte görüldüğü bireyler (kombine IGT+IFG) ile normal glukoz toleranslı (NGT) bireylerin
vitamin D seviyeleri arasında anlamlı derecede fark bulunurken (sırasıyla p< 0.001, p< 0.001), IFG’li ve
kombine IGT+IFG’li bireyler ile diyabetli bireyler arasında fark bulunmadı(sırasıyla p=0.938,
p=0.837).Pearson korelasyon analizinde vitamin D ile AKŞ, İnsülin, HOMA-IR ve vücut kitle indeksi (VKİ)
arasında anlamlı zıt yönde ilişki bulundu [sırasıyla r=-0.242 (p=0.014), r=-0.294 (p=0.003), r=-0.296
(p=0.002), r=-0.255 (p=0.009) ]. Çok değişkenli regresyon analizinde yaş, cinsiyet ve VKİ için düzeltme
yapıldığında Vitamin D ile AKŞ, insülin ve HOMA-IR (Homeostasis Model Assesment of İnsulin
Resistance) arasında bağımsız ilişki olduğu bulundu (sırasıyla p=0.040, p=0.020, p=0.022).
Sonuç: Prediyabetli bireylerde 25(OH)D seviyesi, normal glukoz toleranslı bireylere göre anlamlı
derecede düşük bulundu. Ayrıca vitamin D ile glukoz homeostazı parametreleri arasında anlamlı zıt
yönde ilişki olduğu ve bu ilişkinin yaş, cinsiyet ve obeziteden bağımsız olduğu bulundu. Vitamin D
seviyeleri ile prediyabet ve diyabet arasındaki ilişkinin doğrulanması için farklı bölgelerde yaşayan daha
yüksek katılımcı sayısına sahip çalışmaların yapılması faydalı olabilir.