Amaç: Ölçüm belirsizliği, elde edilen test sonucunun kalitesinin kantitatif göstergesi olup, test
sonucunun gerçek değeri ne ölçüde temsil ettiğini gösterir. Bu nedenle laboratuvarımızda likid
kromatografi-tandem kütle spektrometre ile analizi yapılan 25 hidroksivitamin D
3 testi için ölçüm
belirsizliğini hesaplamayı ve hesabının nasıl yapılacağını, bulgularımızı literatürdeki diğer sonuçlarla
karşılaştırmayı, belirsizlik değerinin hastaların D vitamini durumu kararına olası etkilerini
değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Likid kromatografi-tandem kütle spektrometre ile analiz edilen 25-hidroksivitamin
D3 için, Nordest kılavuzu baz alınarak oluşturulan ölçüm belirsizliği hesaplama modeli doğrultusunda,
bir yıllık patolojik ve normal seviyelerdeki toplam 440 adet iç kalite kontrol verileri, 4 döngü, her
döngüde 5 seviye olmak üzere 20 adet dış kalite kontrol verileri kullanılıp standart belirsizlikler
hesaplanarak her birinin karesi alınıp toplandı ve bu değerin karekökü alınarak birleşik belirsizlik
hesaplandı. Daha sonra da birleşik belirsizlik değeri k faktörü ile çarpılararak genişletilmiş ölçüm
belirsizliği elde edildi.
Bulgular: Laboratuvar içi yeniden üretilebilirlik %7.44, laboratuvardan kaynaklanan bias %16.01,
ölçüm prosedüründen kaynaklanan bias %0.82, bias komponentinin ölçüm belirsizliği %16.03, birleşik
belirsizlik %17.67 ve genişletilmiş ölçüm belirsizliği %34.64 olarak hesaplandı.
Sonuç: 25-hidroksivitamin D3 için total izin verilebilir hata +/- %25 olduğundan, çalışmamız
sonucunda; 25-hidroksivitamin D3 için genişletilmiş ölçüm belirsizliği değerimiz yüksek bulunmuştur.
Bu değeri %25’in altına düşürmek için olası hataları kısıtlayacak hedefe yönelik çözümler aranmalıdır.
Hastanın sonuçlarına ölçüm belirsizliği değerini eklemek, klinik karar verme noktasında hekimin
gücünü ve laboratuvar sonuçlarına olan güveni artıracaktır.