Amaç: İdiyopatik hiperandrojenemi, kadınlarda hirsutizm belirtileri, artmış serum androjen düzeyleri, normal adet döngüsü ve normal yumurtalık morfolojisi ile seyreden bir hastalık olarak tanımlanır. Bu çalışmada, Bisfenol A ve mono-etilhekzil fitalat'ın bu hastalıkla ilişkisinin incelenmesi amaçlandı.
Materyal ve Metod: Araştırmaya 18-45 yaş arası toplam 91 birey dahil edildi. Hasta grubunu, endokrin polikliniğine hirsutizm bulgusu ile başvuran ve androjen düzeyi yüksek olan 43 kadın; kontrol grubunu ise hirsutizm bulgusu ve herhangi bir ek hastalığı olmayan 48 sağlıklı kadın oluşturdu. Bisfenol A ve mono-etilhekzil fitalat düzeyleri idrarda sıvı kromatografi-kütle spektrometri yöntemiyle ölçüldü.
Bulgular: Hasta grubunda idrar Bisfenol A düzeyleri, kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (1,6 ng/ml; 0,55 ng/ml, p=0,035). Mono-etilhekzil fitalat düzeyleri ise kontrol grubunda, hasta grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (1,81 ng/ml; 1,66 ng/ml, p=0,01). Lojistik regresyon analizinde odds oranları, BPA için 1,91 (%95 güven aralığı: 1,13-3,24; p<0,05), yaş için 0,91 (%95 güven aralığı: 0,81-1,01; p=0,09), fT3 için 18,74 (%95 güven aralığı: 3,86-90,85; p<0,05), prolaktin için 1,06 (%95 güven aralığı: 0,98-1,14; p=0,09) olarak bulundu.
Sonuç: Hiperandrojenemi etiyolojisinde daha az sıklıkla yer alan bu grupta, endokrin bozucu kimyasalların etkisinin incelenmesi çalışmamızı özgün kılmaktadır. Hasta grubunda Bisfenol A idrar düzeyinin kontrol grubuna göre yüksek olması, idiyopatik hiperandrojenemililerde Bisfenol A'nın etkisini düşündürmektedir. Kontrol grubunda ise mono-etilhekzil fitalat düzeylerinin daha yüksek bulunması, daha fazla ftalat metabolitinin incelenmesi ve daha fazla çalışma yapılması gerektiğini düşündürmektedir.