Amaç: Sigmametrik metodolojisi, değişkenlerin kontrol edilebileceğini öngören bir anlayış olup sıfır
hatayı hedefleyen kalite yönetim aracı olarak kullanılmaktadır. Yöntem kalitesinin değerlendirilmesinde
ve süreç performansının izlenmesinde tercih edilen bir yoldur. Bu çalışmada sigmametrik değerlerine
uygun kalite kontrol araçlarını ve yaklaşımını seçmek için bazı fertilite fonksiyon testlerinde sigmametrik
değerleri hesaplandı.
Gereç ve Yöntem: Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi laboratuvarında fertilite
fonksiyon testlerinin [luteinizan hormon (LH), folikül stimülan hormon (FSH), östradiol (E2),
progesteron, prolaktin (PRL), humankoryonikgonadotropin (HCG)] performansı 3 aylık (ocak-şubat-mart
2019) veriler üzerinden hesaplanmıştır. %CV (coefficient of variation) değerleri Advia CentaurXP
(Siemens, Almanya) cihazından 2 düzeyli iç kalite kontrol verileri elde edilerek hesaplanmıştır. %Bias
(yanlılık) hesabı için veriler EQAS (External Quality Assurance Services) dış kalite kontrol programından
alınmıştır. Hesaplanan 3 aylık %bias değerlerinin ortalaması sigma hesabında kullanılmıştır. Total izin
verilebilir hata değerleri CLIA (Clinical Laboratories Improvement Act)-2019 veritabanından alınmıştır.
%CV, %bias ve total izin verilebilir hata verileri kullanılarak ayrı ayrı kalite kontrol düzeyleri için
sigmametrik değerleri hesaplanmıştır.
Bulgular: E2’nin sigma değerleri düşük ve yüksek seviye için sırasıyla 4.4 ve 5.3, FSH’nın 4.04 ve 3.5
idi. LH’nın sigma değerleri sırasıyla 3.87 ve 4.45, PRL’nin sigma değerleri, 6.4 ve 5.6 idi. HCG’nin sigma
değerleri sırasıyla, 2.1 ve 3.1, progesteronun sigma değerleri ise 2.8 ve 3.1 idi.
Sonuç: Prolaktin’in düşük seviye kontrolünün sigma değeri 6.4 ile en yüksek performansı gösterirken;
HCG’nin düşük seviye kontrolünün sigma değeri 2.1 ile en düşük performansı göstermiştir. Sigma
değeri 3’ün altında olan parametreler için yöntem performansını arttırmak amacıyla önlemler alınması
doğru olacaktır. HCG ve progesteron parametreleri için 13S / 22S / R4S / 41S/8x Westgard kuralları kullanılmalı,
günde 2 kez 2 seviye kalite kontrol ölçümü yapılmalıdır.