Amaç: Hiperfosfatemi ve yüksek kalsiyum x fosfat değerleri kronik böbrek hastalığı olan bireylerde önemli ve sık gözlenen kardiyovasküler risk faktörleridir. Ancak riskteki bu artışla hiperfosfatemi ve birlikte yükselmiş kalsiyum x fosfat sonuçlarının ilişkisi tam olarak açık değildir. Bu çalışmanın amacı; kronik böbrek hastalarında artmış koroner arter hastalığı için potansiyel risk faktörleri olarak gündeme gelen fibrinojen, kalsiyum x fosfat sonuçları ve fosfat düzeylerini ve bu düzeylerin aterosklerozun anatomik yayılımının izlenmesinde kullanılmakta olan karotis arter intima-media kalınlığı ölçümleri ile ilişkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada farklı düzeylerde kronik böbrek hastalığı olan 40 hasta (GFR = 8.4 -83.5 ml/dk) ve sağlıklı 20 gönüllü bireyin (GFR>90 ml/dk), serum BUN, kreatinin, ürik asit, kalsiyum, fosfat, total kolesterol, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol, VLDL-kolesterol, trigliserit ve fibrinojen düzeyleri ölçüldü, kalsiyum x fosfat sonuçları hesaplandı. Tüm bireylerin ultrasonografi ile karotis arter intima-media kalınlığı ölçüldü. Karotis arter intima-media kalınlığı değerlerindeki artışa serum fosfat düzeyleri ve kalsiyum x fosfat değerlerinin etkisi değerlendirildi.
Bulgular : Tüm hastaların serum fosfat (p = 0.003), kalsiyum x fosfat (p = 0.023) ve fibrinojen (p = 0.000) sonuçları kontrol grubuna göre belirgin yüksek saptandı. Ayrıca karotis arter intima-media kalınlığı ölçümleri kalsiyum x fosfat sonuçları (p = 0.04, r= 0.283) ve yaş (p = 0.00, r = 0.804) ile pozitif korele bulundu. Çoklu stepwise regresyon analizinde (R2 = 0.618, F ratio = 21,536, p = 0.000), maksimum karotis arter intima-media kalınlığı ile yaş (t = 7.735, p = 0.000), kalsiyum x fosfat (t = -2.174, p = 0.036) ve fibrinojenin (t = -3.152, p = 0.003) bağımsız birlikteliği gözlendi.
Sonuç: Sonuçlarımız kronik böbrek hastalığı olan bireylerde ateroskleroz gelişiminde ileri yaş, yüksek kalsiyum x fosfat sonuçları ve fibrinojen değerlerinin önemli risk faktörleri olarak kabul edilebileceğini ve bu hastalardaki arter duvar kalınlıklarının artışının önlenmesi için serum fosfat düzeylerinin kontrolünün gerekli olduğunu düşündürtmektedir.
