Amaç: Hemolizli örnekler genellikle klinikler ve laboratuvar arasındaki ekonomik ve klinik sorunların önemli bir nedenidir. Acil Serviste alınan numunelerde hemoliz oranı, diğer hastane birimlerine kıyasla belirgin şekilde daha yüksektir. Çalışmamızda acil servis numunelerinde hemoliz oranlarını düşürmeyi hedefledik.

Metod: Haçkalı Baba Devlet Hastanesi Acil laboratuvarına Temmuz 2018-Mart 2019 tarihlerinde gelen toplam 31.277 biyokimya kan örneklerinin hemolitik indeks analizleri 2 ayrı döneme ayrılarak değerlendirilmiştir. Genellikle enjektörle kan alınan 6 aylık birinci dönemde biyokimya otoanalizörüne hemoliz indeksleri (HI) tanımlanmış ve her test için aplikasyon prospektüsünde belirtilen hemoliz indeksi girilmiştir. Hemolizden etkilenmiş test sonuç raporunda belirtilmiştir. Son 2 aylık ikinci dönemde ise hizmet içi eğitim verilerek enjektör yerine Luer Lok vakumlu kan alma iğne ucu ve holderi kullanımı sağlanmıştır. Her iki dönemin verileri retrospektif olarak Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi (LBYS)’den elde edilmiştir. Hemoliz indeksinde kestirim değeri ≥0.5 g/L olarak alınmıştır. Hemoliz oranları arasındaki istatistiksel fark ki-kare testi ile hesaplanmış ve istatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak kabul edilmiştir.

Bulgular: Birinci dönemde Acil servisten toplam 24.213 biyokimya numunesi gelmiş bunların 8.725’inde (%36) hemoliz saptanmıştır. İkinci dönemde ise gelen 7064 numunenin 949’unda (% 13.4) hemoliz saptanmıştır. Hemolizden etkilenmiş testlerin oranı ise birinci dönemde %9.1 (32.980/ 292.347) iken ikinci dönemde %3.4’tür (2.984/86.808). Fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Hemolizli numune oranlarında yaklaşık %63’lük, hemolizden etkilenmiş test sayısında ise %70’lik azalma olmuştur.

Sonuç: Dünyada acil servislere başvuran hasta sayısındaki artış göz önüne alındığında, laboratuvar hatalarının ve gecikmelerinin en aza indirilmesi gerekmektedir. Hemoliz oranlarını azaltmak için hizmet içi eğitimleri tekrarlamak ve Luer-Lok vakumlu kan alma iğne ucu ve holderi kullanımını arttırmak doğru bir adım olarak görülmektedir.