Amaç: Klinik laboratuvarlarda protrombin zamanı (PT) ve aktive parsiyel tromboplastin zamanı (aPTT) testleri kan alımından sonra genellikle hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. Bununla birlikte, bazen kan örnekleri ileri bir zamanda çalışılmak üzere dondurularak saklanabilmektedir. Yaptığımız çalışmada, - 20oC'de dondurularak saklanan örneklerde saklama süresinin PT ve aPTT stabilitesi üzerine etkisini araştırmayı amaçladık.

Gereç ve Yöntem: Sağlıklı 256 kişinin kanından elde edilen ilk plazma örneği 60 dakika içerisinde çalışıldı, ikinci plazma örneği ise 4 gruba ayrıldı. 1.grup 2.aya (n=49), 2.grup 3.aya (n=44), 3.grup 4.aya (n=93) ve 4.grup 5. aya (n=70) kadar -20oC dondurucuda saklandı. Plazma örneklerinde PT ve aPTT, TriniCLOT reaktifi ile Denstiny Plus cihazında çalışıldı. Dondurulup çözdürüldükten önce ve sonraki sonuçlar arasındaki değişim(%), toplam izin verilen tıbbi hata değerinden fazla ise klinik olarak anlamlı olarak kabul edildi.

Bulgular: Tüm gruplarda dondurma-çözdürme işleminden sonra PT, INR ve aPTT değerlerinde istatiksel olarak anlamlı artış bulundu (p<0.001). PT ve INR değerlerindeki artış toplam izin verilen tıbbi hata değeri içinde iken, aPTT değerlerindeki değişimlerin 2.ay, 3.ay ve 5.ayda toplam izin verilen tıbbi hata değerini geçtiği saptandı.

Sonuç: -20ºC'da dondurularak saklama işlemi PT, INR ve aPTT değerlerini etkilemekle birlikte PT ve INR testlerindeki değişikliklerin aPTT'ye göre klinik açıdan daha kabul edilebilir sınırlar içinde olduğunu söyleyebiliriz. Bu kararı verirken klinik ihtiyaçlar ve seçilen izin verilen toplam hata oranı çok önemlidir.