Amaç:Bu �çalışmada in vitro heparinin iyonize kalsiyuma (iCa) kimyasal etkisinin değerlendirilmesi amaç�landı.

Gereç ve Yöntem:Bu çok basamaklı deneysel çalışmada serum örnekleri kullanılarak Nova CCX kan gazı cihazında iCa düzeyleri analiz edildi. İlk iki basamakta sıvı heparinle yıkanmış 1, 2, 5 ve 10 ml enjektörlere ve kuru heparin içeren vakumlu tüp, kan gazı enjektörü, dengelenmiş kan gazı enjektörlerine azaltılmış hacimde örnek çekilerek heparinin iCa düzeyinde yaptığı yüzde değişim saptandı. Son iki basamakta ise 2500, 1250, 625, 313, 156, 78, 39, 20, 10, 5, 2, 1 IU/ml heparin içeren serum havuzlarının iCa düzeylerindeki yüzde değişim saptanarak doz- yanıt ilişkisi ve son konsantrasyonu 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1 mM potasyun (K) ve magnezyum (Mg) eklenerek diğer katyonların doz yanıt ilişkisine etkisi belirlendi.

Bulgular:Sıvı heparin içeren enjektörlere 10, 5, 2, 1, 0.5 ml ve kuru heparin içeren örnek 19 kaplarına 2, 1, 0.5 ml azalan hacimde örnek çekimininde gruplar arasında iCa yüzde değişimlerinde istatistiksel fark saptandı (p<0.05). Heparin konsantrasyonu-iCa yüzde değişim (doz-yanıt) eğrisinin negatif hiperbolik, log doz-yanıt eğrisinin negatif sigmoidal olduğu saptandı. 10 mM K eklenmesi eğrisiyi paralel olarak sola kaydırdı, 10 mM Mg eklemesi ise eğri eğiminin artmasına sebep oldu.

Sonuç:Bu önçalışma ile heparinin iyonize kalsiyuma in vitro doz-yanıt ilişkisini ortaya koyarak- özellikle kan gazı analizleri açısından- elektrolit ölçümünde heparinin kimyasal interferansının çözümünde yolaçıcı olacağına inanıyoruz.