Son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) hastalarında Homosistein metabolizmasını etkileyen faktörler hala kesinlik kazanmamışdır. Ancak neredeyse kural olarak bu hastaların hemen tümünde görülen hiperhomosisteineminin renal veya ekstrarenal metabolizmasının azalmasından mı yoksa üremik toksin retansiyonu yoluyla mı geliştiği sorusu üzerine yoğun çalışmalar sürmektedir.
Sunulan çalışma kronik dializ tedavisi altında bulunan SDBY hastalarında plazma homosistein (p-Hcy) konsantrasyonu vitamin B12 ve Folat ile birlikte değerlendirilerek dializle aralarındaki ilişkiyi incelemek üzere planlandı. Bu grup hastaların aterosiklerotik vasküler hastalık gelişimine belirgin bir şekilde duyarlı olduğu ve bunun yol açtığı mortalite yönünden oldukça yüksek riskleri olduğu bildirilmektedir. Ayrıca SDBY hastalarında görülen hiperhomosisteineminin vit-B12 ve folat eksikliği ile ilişkili olması konusunda da son yıllarda tartışmalı yayınlara rastlanmaktadır. Bu çalışmayla bu tip hastalarda dializ tedavisi ve dializin tipi (periton diyalizi veya hemodiyaliz) ile Hcy, Folat ve Vitamin B12 metabolizmasının bir farklılık gösterip göstermediği araştırıldı.
Çalışmaya son dönem böbrek yetmezliği bulunan 76 hasta dahil edildi . Vakaların 40 tanesi erkek, 36 tanesi kadın olup yaş ortalamaları: 43.28 ± 12.58 idi. Çalışma grubu, 61 tanesi tedavi amaçlı hemodiyaliz (HD), 15 tanesi ise periton diyalizi (PD) uygulanan hastalardan oluşturuldu. 70 sağlıklı gönüllüden alınan kanlar kontrol grubu olarak çalışıldı (31 kadın, 39 erkek olup, yaş ortalaması: 45.3 ± 21). Plazma total Homosistein ölçümleri floresans polarizasyon immunoassay (FPIA) yöntemiyle; vitamin B12 ve folat düzeyleri manuel yolla radioimmunoassay prensibine dayalı bir yöntemle gerçekleştirildi.
Elde edilen sonuçlarına göre, Plasma Hcy düzeyi SDBY bulunan hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde artmış (p< 0.001)olarak bulunurken, vitamin B12 ve Folat düzeyleri bu iki grupda farklılık göstermedi. Kullanılan diyaliz tekniklerine göre aynı parametreler incelendiğinde HD uygulanan hasta grubu ile PD uygulanan hasta grupları arasında anlamlı bir farklılık bulunmadı. Hcy ve vitamin B12 arasındaki korelasyon: (r= -0.292, p= 0.024) ve Hcy ile Folat arasındaki korelasyon (r= -0.423, p=0.001) olup her ikisi de istatistiksel yönden anlamlı idi.
Çalışmamızın sonuçları göstermektedir ki, SDBY'ne ilerlemiş olan klinik durumda başka araştırmacıların sonuçlarının aksine homosistein ile ilişkili aterojenite Vit-B12 ve Folat tan bağımsız olarak belki de direk olarak böbrek yetmezliğinin bir sonucu ve /veya bu tabloyu daha komplike hale getiren bir faktör olabilir. Aynı zamanda aterojenite riski yönünden hemodiyaliz ile periton diyalizi benzer riske sahip olup diyaliz tekniği yönünden bir farklılık göstermemektedir.
