Amaç: Preanalitik, analitik ve postanalitik süreçlerin düzenli olarak değerlendirilmesi, doğru, kesin ve
karşılaştırılabilir sonuçlar elde etmek için oldukça önemlidir. Bu süreçlerin değerlendirilmesi genellikle
kalite indikatörleri aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada, kalite indikatörü olarak altı sigma
kullanarak analitik evrenin değerlendirilmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Rutin biyokimyada analizi en sık gerçekleştirilen 28 test parametresinin sigma
değerleri, bias, varyasyon katsayısı ve toplam izin verilebilir hata (TEa) kullanılarak belirlendi. Bias, dış
kalite kontrol verilerinden; varyasyon katsayısı ise iç kalite kontrol verilerinden yararlanılarak hesaplandı.
TEa; Klinik Labortatuvar Geliştirme Yasası (CLIA) ve Ricos'un biyolojik varyasyon verilerine göre
belirlendi.
Bulgular: CLIA TEa oranlarına göre en az bir düzey iç kalite kontrol numunesinde ALP, ALT, amilaz, CK,
demir, HDL-kolesterol, magnezyum, trigliserid ve ürik asit testlerinin sigma değerleri 6'dan büyük
olarak saptandı. Ricos'un biyolojik varyasyonuna dayalı TEa oranlarına göre ise ALT, amilaz, total
bilirubin, direkt bilirubin, CK, demir, trigliserid, CRP ve üre testlerinin sigma değerleri 6'dan büyük idi.
3'den küçük sigma değerleri ise CLIA TEa oranları baz alındığında albümin, lityum ve üre testleri için;
Ricos'un biyolojik varyasyon oranlarına göre ise albümin, kalsiyum, klor, kreatinin, glukoz, LDH,
magnezyum, total protein, sodyum, total kolesterol, fosfor ve RF testleri için hesaplandı.
Sonuç: Aynı analizör ve aynı kontrol numunesinde analizi gerçekleştirilen testler dahi altı sigma
konseptine göre farklı performans gösterebilmektedirler. Sigma değerine göre her test için ayrı iç kalite
kontrol uygulaması tanımlanarak bir yandan performans iyileştirmesi bir yandan da yanlış iç kalite
kontrol reddinin önlenebileceği düşünülmektedir. Ayrıca, sigma değerleri hesaplanırken iç kalite kontrol
düzeyi ve TEa oranları için alınan referansa göre farklı değerlerin elde edilebileceği akılda tutulmalıdır.